UITBUNDIG FEESTBETOON ALOM IN ONZE STREEK

1945

UITBUNDIG FEESTBETOON ALOM IN ONZE STREEK

Bovenstaande kop stond in het VELUWS NIEUWS
op woensdag 5 september 1945 (het Nieuwsblad voor de Noord-Oost-Veluwe)

Directeur VELUWS NIEUWS: G. Witteveen, Epe – Hoofdredactie: R.J. Spitz, Epe.
Het blad verscheen 3 maal per week, en werd gedrukt bij:
N.V. Drukkerij Hooiberg aan de Diepenweg C167 Epe.

EPE

Evenals vrijwel overal elders stond ook te Epe de viering van den 31 Augustus in het teken van de dubbele vreugde. Vreugde over het feit dat H.M. Koningin Wilhelmina haar verjaardag weer beleefde op vaderlandsche bodem en over de oorzaak daarvan: onze bevrijding.

Epe werd officieel bevrijdt op donderdag 19 april 1945, toen de Canadezen ons dorp aandeden. Echter het terugtrekken van de Duitsers, de terugkeer van burgemeester I.N.Th. Diepenhorst en de eerste tekenen van een bevrijdingsfeest zorgden ervoor dat de BS op 17 april 1945 in actie kwam om de in Epe en omgeving achtergebleven Duitsers en plaatselijke NSB’ers op te pakken. Voor veel oudere Epenaren is dinsdag 17 april 1945 dan ook de dag dat Epe bevrijd werd. Op diezelfde dag reed een Nederlandse motor-ordonnans van het Militair Gezag, Van Akker en de Canadese Roger Jean Marie vanuit Apeldoorn door Vaassen naar Epe, waarmee deze plaatsen ook bevrijdt waren. Het onderdeel van Marie, 2th LAA Regt. RCA 1th Div. sloeg in Vaassen de tenten op.

Op vrijdag 31 augustus 1945 werd dus in Epe de verjaardag van Koningin Wilhelmina uitbundig gevierd. De festiviteiten werden ingeleid met een tweetal Wijdingsdiensten van interkerkelijk karakter in de Ned. Hervormde Kerk op woensdagavond 29 augustus 1945. Sprekers van diverse gezindte voerden er het woord. Ds. W.F.H ter Braak deed de bijeenkomst openen met een samenzang. Vervolgens was het Ds. Rook die sprak over de „Herdenking der Gevallenen”. Omdat zij de stem van hun geweten volgden en pal stonden tegen onrecht en verdrukking. Ook Epe heeft een zware tol moeten betalen. Ds. J. Rook besloot met: „de vlaggen van de vrijheid wapperen, maar zij zijn er niet meer bij; zij zijn gevallen voor Koningin en Vaderland”. In enkele ogenblikken stilte werd staande hun offer herdacht. Vervolgens werd er nog gesproken door Mr. I.N.Th. Diepenhorst, en de Eerw. Heer L. Keijzer. Nadat gezamenlijk de strophen 1 en 6 van het Wilhelmus waren gezongen, werd de bijeenkomst door de heer Keijzer afgesloten met een dankgebed. Ook in de R.K. Kerk werd een speciale wijdingsdienst gehouden in de vorm van een Plechtig Lof met assistentie. Pater L. Groensmit hield hier een herdenkingspredicatie, welke eveneens met grote belangstelling werd aangehoord. Een Te Deum (en gezongen lofzang) vertolkte den dank aan de gevallenen. Ook hier werd besloten met de bekende coupletten van het Wilhelmus.

De Koninklijke Harmonie bracht in de vroege ochtend van donderdag 30 augustus een saluut aan de gevallenen bij de Gedenknaald aan de Tongerenscheweg. Men bracht achtereenvolgens het „Wilhelmus”, „God save the King” en „Wilt heden nu treden” ten gehore. Deze hulde was ontsproten aan een spontaan plan, en werd hierdoor niet door een grote menigte bijgewoond. Wel was er zo een plechtige stilte. Buurtbewoners brachten nog een hulde in de vorm van een kranslegging.

Het weer gooide in aanloop naar Koninginnedag behoorlijk roet in het eten. Het voor Donderdag opgestelde sportprogramma kon maar ten dele worden uitgevoerd. De finales van de loopwedstrijden werden uitgesteld tot Zaterdagmiddag. Wel werd op donderdagavond door de gezamenlijke zangkoren op het feestterrein nog eens de verschillende liederen van de Wijdingsdienst de avond er voor, ten gehore gebracht. Ook door het slechte weer werden honderden kinderen teleurgesteld. De voorgenomen rijtoer op Vrijdagmorgen door de versierde straten kon door de overvloedige regen niet doorgaan. Men moest volstaan met een korte rit naar het feestterrein, nadat eerst de burgemeester de schoolkinderen in de eierhal had toegesproken, en zij daarop hun liederen hadden kunnen zingen. Op het feestterrein werden toen de traktaties vertrekt.

Gelukkig klaarde tegen het middaguur het weer een beetje op zodat de geplande allegorische optocht gewoon door kon gaan. De aanblik van de optocht was overweldigend, er kwamen voorstellingen voorbij van het verleden, heden en de toekomst. Het was ongelooflijk zoveel moeite en kosten men zich gegeven had om aan deze optocht zijn steentje bij te dragen. De saamhorigheid onder de buurtgenoten was erg hoog. Na afloop van de optocht vonden op het feestterrein enkele volksspelen plaats, o.a. vogelschieten, ringrijden en hardrijden met hindernissen. Het ontbrak ook hier niet aan belangstelling. Aan de gekostumeerde optocht namen niet zoveel mensen deel, maar trok de rondgang wel weer veel belangstelling. Eindpunt was weer het feestterrein waarbij burgemeester Mr. I.N.Th. Diepenhorst de prijzen uitreikte. De Vrijdagavond de 31e Augustus 1945 werd met een Vuurwerk afgesloten.

In het dorp en op het feestterrein was veel plezier, cafés zaten overvol. Op verschillende plaatsen werd gedanst. De draaimolen en consumptietent op het feestterrein mochten zich verheugen in een druk bezoek. De dansvloer van de consumptietent was doorgaans vrij slecht bezet, hetgeen wel te wijten zal zijn geweest aan de nog al hoge entreeprijs. De versieringen aan huizen en straten was boven verwachting. Er werd vooral dankbaar gebruik gemaakt van het vele groen in onze omgeving. Met name waren er veel versieringen met dennengroen. Overal domineerden de oude geliefde kleuren zoals oranje, rood, wit en blauw; in papier doek en glas.

Het Veluws Nieuws maakt speciaal melding van de bij de versieringen gemaakte eerherstel. Het betreft hier het herstel van de Juliana/Bernhardboom in het Weertspark (Dr. Loeffpark). In de beginperiode van de bezettingstijd werd de boom namelijk vernield door een stel ongure elementen, die zichzelf uitgaven als uitnemende vaderlanders. Bij de herstelde bom was in oranje en blauw een gedicht aangebracht, geschreven door de Hoofdredacteur van het Veluws Nieuws de heer R.J. Spitz:

Wat dom geweld
heeft neergeveld
staat hier herboren.
Hoe ook gekweld,
Neérland, hersteld,
ging niet verloren.

Ons volk herrees
uit dwang en vrees,
van wonden wreed geslagen.
Moog’ hij die troost,
Oranje’s kroost
trouw door de tijden dragen.

De krant vervolgt: Over vernielingen gesproken: ook de versieringen zijn hiervan niet vrij gebleven. Wie wij daar in de eerste plaats toe in staat achten, behoren toch achter slot en grendel te zitten? Of waren de nachtelijke onverlaten alleen maar kwajongens? We geloven het zo hard niet….

Voor de tweede helft van de sportdag trof men Zaterdag beter weer. Van het Markplein af marcheerden men, begeleid door de Kon. Harmonie naar het sportterrein (v.v. Epe). Semper Crescendo had zich uit deze optocht uit eigen initiatief teruggetrokken in verband met het geringe aantal deelnemers. Zaterdags kan nu eenmaal niet iedereen zich vrijmaken. De stoet bood een fleurig aanzien, vooral viel hierbij de grootte en de orde op bij de plaatselijk Gymn. Vereniging. (Hercules). Op het terrein was een luidsprekerinstallatie aangebracht. Jammer genoeg bleek deze niet geheel in orde. Na den opmarsch der deelnemers rondom het terrein, stelden zich allen in de houding op als eerbewijs aan het Wilhelmus, besloten met de vaandelgroet.

Eerst vond de algemene vrije oefening plaats door alle leden der Gymn. Vereniging, welke op keurige wijze werd uitgevoerd. De hierop volgende korfbalwedstrijd tussen twee elftallen van de K.V.E. leverde niet de spanning op die een korfbalwedstrijd kan bezitten. De finales hardlopen brachten de eer aan de volgende deelnemers: 60 meter meisjes: 12-14 jaar: 1. J. Vijge (8,9 sec.) 2. H. Mulder, 3. J. Kamphuis, 4. M. Wittenberg. 80 meter meisjes: 15-17 jaar: 1. B. de Graaf (11,6 sec.), 2. L. Reezigt, A. Boeve. 80 meter jongens: 12-14 jaar: 1. T. Reezigt (12,1 sec.), 2. H. Jonker, 3. E. Huntelaar, 4. T. Zantinge. 100 meter jongens: 15-17 jaar: 1. J. van Huffelen (12,6 sec.), 2. J. van Zuuk, 3. F. Vredenberg, 4. Van Dijk. 100 meter dames: 1. J. Bosch (14,8 sec.) 2. G. Mijs, 3. B. Roelofs. 100 meter heren: 1. T. Dalmolen (13,2 sec.), 2. J. Gerard, 3. H. Timmer, 4. J.H. Huntelaar. 100 meter heren (buitenstaanders) 1. A. Pegels (13,5 sec.), 2. M. van Essen, 3. P. Toorneman.

De voetbalwedstrijd van een elftal bestaande uit veteranen tegen een jeugdelftal uit de v.v. „Epe” leverde nog al eens aardige momenten op. Dat de „ouwetjes” het nog best deden, bewijst wel hun overwinning van 1-0. Bij de 1500 meter hardlopen viel de overwinning ten deel aan H. Heering uit Epe, die de lauwerkrans op waarlijk fraaie wijze verwierf. Houding en rhythm maakten hem ver den meerdere zijner tegenstanders. Wij vermoeden dat hij wel lid van ener atletiekvereniging zal zijn, zo dit niet het geval is, doet hij er goed aan dit terstond te worden. Nummer 2 en 3 in deze kamp werden de heren G. Jansen en H. Koedijk.

De tegenstanders voor het Eper Hockeyteam waren inmiddels gearriveerd met een Jeep. Alvorens echter de wedstrijd aan te vangen werden beide teams verzocht zich op het midden van het terrein op te stellen. Semper Crescendo zorgde hiervoor een verrassing in de vorm van het Canadese Volkslied dat evenals het Wilhelmus strak in de houding werd aangehoord. Ook het publiek verhief zich hier van zijn zitplaatsen. Onder de jeugd waren er blijkbaar enkelen die zich de eerbied voor het eigen volkslied nog niet zo bewust waren; dat ouderen hen daarop moesten wijzen. Met een drietal cheers werd de wedstrijd aangevangen. Dat „hockey met een stokkie” zoals Louis Davids dit spel betitelde, de toeschouwer ook wat te bieden heeft, bewees wel deze wedstrijd. Er waren veel aardige en spannende momenten. De stand bleef blanco.

De koppelwedstrijd over 3000 meter had eveneens recht op de belangstelling, welke er voor werd getoond. De eindrace was spannend en bracht de overwinning aan het koppel Heering-Rotteveel; het was weer Heering die hierbij zeer opviel. De heren Jansen-Koedijk werden verdienstelijk 2e en van Zuuk-Roescher 3e. Een woord van lof komt nog toe aan de kleinste deelnemer van de 1500 meter; die ondanks achterstand moedig vol hield en onder applaus de finish passeerde. Deze, door buitengewoon fraai weer begunstigde sportmiddag eindigde met een demonstratie op muziek door een aantal dames van de Gymnastiek Vereniging Hercules.

Zaterdagvond vond er in de grote zaal van „Het Wapen van Epe” een gekostumeerd bal plaats van de leden der Dansschool Mensink. Er heerste een zeer geanimeerde stemming. Opvallend was het grote aantal werkelijke goede kostuums en de beschaafde manier van dansen. Een band zorgde op verdienstelijke wijze voor de muziek.

Zondagmiddag verschenen op enkele bomen in het dorp mededelingen dat een Canadian Pipe Band des s’ avond om half negen een bezoek aan Epe zou brengen. Mensen verzamelden zich om dat tijdstip op de markt in Epe. Echter pas tegen half tien klonken er in de richting Apeldoorn de typisch geluiden der doedelzakken. Er waren inmiddels al wat mensen naar huis gegaan, maar die er waren haastte zich naar de richting waar het geluid vandaan kwam. De leden van de Seaford Highlanders Pipe Band onder leiding van Sergeant-Major Jimmy Watt hadden zich toch aan hun belofte gehouden. Het waren de dames Horst aan wie Epe dit evenement te danken had. De band bood excuses aan voor de late opkomst, en beloofde dat men op een Zondagmiddag een volgend bezoek te goed mochten houden. De Band marcheerde van de Haverkampsweg af tot aan de R.K. Kerk en keerde daar weer terug. Bij de Haverkamp werden nog een tweetal nummers ten gehore gebracht. Een warm applaus beloonde hen voor de welkome afleiding. Het dochtertje van de heer Van Waardenburg bood als dank een fraai Bouquet bloemen aan. Bepaald jammer was dat geen officiële persoonlijkheid aanwezig was om de Band in eigen landstaal toe te spreken.

Toegekende prijzen:

Optocht, Groep I wagens (Allegorische optocht).

1e en Ereprijs Groep Wissel no. 20 ƒ 50,-- plus taart.
2e en Ereprijs Buurtschap Norel no. 9 ƒ 40,-- plus taart.
3e en Ereprijs ’t Slat no. 5 ƒ 35,-- plus taart.
4e Prijs Hooiberg no. 1 ƒ 30,--. 5e Prijs B. den Houtdijker no. 23 ƒ 25,--.
6e Prijs Gerards Zuuk no. 34 ƒ 20,--. 7e Prijs Jak. Prins no. 18 ƒ 15,--.
8e Prijs G. Prijs no. 33 ƒ 10,--. 9e Prijs Born Gildeweg no. 17 ƒ 8,--.
10e Prijs Reezicht no. 21 ƒ 6,--. 11e Prijs R. Wagenaar no. 25 ƒ 4,--.
12e Prijs Aannemersbond no. 13 ƒ 2,--.
No. 10, 11 en 42 kregen een eervolle vermelding.

Optocht, Groep II.

1e Prijs no. 41 M. van Dijk ƒ 25,--.
2e Prijs no. 60 Hanewinkel ƒ 20,--.
3e Prijs no. 40 Joh. van Dijk ƒ 15,--.
4e Prijs no. 71 Groenewold ƒ 12,50.
5e Prijs no. 45 A. van Meekeren ƒ 10,--.
6e Prijs no. 49 Zwarts ƒ 8,--.
7e Prijs no. 68 Mw. R. Poll-Jonker ƒ 6,--.
8e Prijs no. 67 Vosselman Dijkhuizen ƒ 4,--.
9e Prijs no. 64 W. Jurriens ƒ 2,50.
10e Prijs no. 53 Mw. Mijs ƒ 2,--.
11e Prijs no. 95 H. Hanewinkel ƒ 2,--.
12e Prijs no. 66 T. van Ark ƒ 2,--.
13e Prijs no. 75 Joopje v.d. Breem ƒ 2,--.
14e Prijs no. 96 Janni Mijs ƒ 2,--
15e Prijs no. 81 Karssen ƒ 2,--
No. 70, 83, 94, 97 en 98 kregen een eervolle vermelding.

Ringrijden:

1e Prijs J. Daamen ƒ 20,--.
2e Prijs J.G. van Dragt ƒ 17,50.
3e Prijs J. Bonhof ƒ 15,--.
4e Prijs A. Tellegen ƒ 12,50.
5e Prijs L. Dalhuizen ƒ 10.,--.

Vogelschieten:

1e Prijs A.H. Buitenkamp ƒ 15,--.
2e Prijs G. Biesterbosch ƒ 10,--.
3e Prijs E.J. Post ƒ 7,50.
4e Prijs D.J. Nijland ƒ 7,50.
5e Prijs L. Lammers ƒ 5,--.

Gekostumeerde optocht:

1e Prijs Voorhorst Enkweg circus ƒ 15,--.
2e Prijs J. de Kimper ƒ 10,--.
3e Prijs A. Scholten ƒ 8,--.
4e Prijs Jopie Scholten ƒ 6,--.
5e Prijs E. van de Hoop ƒ 4,--.
6e Prijs J. Gerard ƒ 2,--.

Straatversiering (Erebogen):

1e Prijs Tongerscheweg bij begraafplaats ƒ 100,--,

2e Prijs Beekstraat ƒ 75,--, 3e Prijs Spoorstraat ƒ 55,--, 4e Prijs Slatweg ƒ 45,--,
5e Prijs Vlijtweg-Parkweg ƒ 30,--, 6e Prijs Hoofdstraat-Beekstraat ƒ 25,--,
7e Prijs Vlijtweg-Officiersweg ƒ 20,--, 8e Prijs Zuukerweg ƒ 15,--,
9e Prijs Oenerweg ƒ 12,50, 10e Prijs Nieuw-Glorialaan ƒ 10,--,
11e Prijs Gildeweg ƒ 7,50, 12e Prijs Bloemstraat ƒ 5,--,
Wissel, de Enkweg en de Quickbornlaan kregen een eervolle vermelding.

De volgende prijzen zijn geschonken aan de stichting 1940-1945.

Tongerscheweg bij begraafplaats ƒ 100,--; Gildeweg ƒ 7,50; J. Daamen ƒ 20,--; Voorhorst Enkweg ƒ 15,--; L. Lammers ƒ 5,--.

Enige prijzen waren er nog niet afgehaald, en waren te verkrijgen bij de heer C.F. Ruitenbeek uit de Quickbornlaan.

De winnaar van de 4e Prijs in de Allegorische optocht de Drukkerij Hooiberg schonk haar prijs (ƒ 30,--.) aan het T.B.C.-fonds van de Grafische Vakken.

Bron: het Nieuwsblad voor de Noord-Oost-Veluwe - het VELUWS NIEUWS -
woensdag 5 september 1945.

Bovenstaande artikel geeft de viering weer van de 1e Koninginnedag van Koningin Wilhelmina op vrijdag 31 augustus 1945, vlak na onze bevrijding van het Duitse juk.

Op initiatief van Henk Veldhuis de schilder en Jan Dijkslag werd er aan de Tongerenseweg een groep geformeerd om een „Ereboog” in elkaar te zetten. De hele buurt werkte mee aan de zuil. Er werd heel veel hei gebruikt, die geplukt werd in Tongeren, en er kwam heel veel kippengaas aan te pas. Volgens Jan Dijkslag jr. (80) die woonachtig is in Lethbridge Canada, was het ‘t ergste om die hei tussen dat kippengaas te krijgen. ‘Je kreeg er enorme zere handen van’. Iedere zuil die gemaakt werd had een andere tekst. Nadat bekend was wie de eerste prijs had gewonnen, fietste Henk Veldhuis de schilder zo enthousiast het pad op bij Dijkslag dat hij in de heg terecht kwam; zo graag wou hij het goede nieuws vertellen. J. Dijkslag sr. zat in de oorlog nog in het verzet, en was o.a. lid van de springploeg.

Op de foto staan de prijswinnaars van de Straatversiering met Erebogen:
de 1e Prijs was voor de Tongerenseweg bij het hek van de begraafplaats tegen over de Leeuwerikweg:

Voorste rij van links naar rechts:
Betsie Dijkslag - Jo Bosch - Mientje Mulder -Teuntje Bosch -Jan Potkamp/witte bloes - rest onbekend.

2e rij:
Willie Mulder - Jan Dijkslag jr. - Jan Dijkslag sr. met zoon Egbert - Arie Murk - Dirk Jan van Essen - Riekie Wolf - Hennie Dijkslag -Jannie van Egteren- Minie van Egteren - Willie Bosch -Evert Veldhuis jr. met hond.

3e rij:
Mevr. Veldhuis met zoon Wim/aann. - Mevr. Rooth - Mevr. de Gooier - Mevr. Jannetje Scheidemans - Aaltje Mulder - Aart van Loenen - ????? - Mevr. van Zuuk - Dieke van Essen - Mevr. Brummel - Mevr. Bosch - Mevr. Veldhuis sr. -Mevr. Veldhuis/schilder - Mevr. van Egteren - Dhr. Buchholtz met hoed.

4e rij:
Wed. Brinkman - Marchien Dijkslag - ????? - ????? - ????? - Wim Mulder - Mevr. van Mossel - Hendrik Endendijk - Mevr. Potkamp - ????? - E. Veldhuis sr.

Bovenste rij:
Met Pet van Egteren - de Gooier met zoon- Evert Veldhuis met zoon Evert –Brummel - Jan Bosch - Henk Veldhuis met zoon - Dalhuizen met zoon – Johan van Zuuk met zoon Jan - Lammert Buisman - Hendrik Mulder.
Dit item is op dinsdag 17 april 2012 aan de online collectie toegevoegd.

Kernen

Veluwse plaatsen

Nieuw