Hier ziet u één van mijn mooiste prentbriefkaarten uit mijn omvangrijke collectie. „De Toko en Dorpstraat staat er linksonder op de kaart. Het was een drukbezochte winkel midden in het dorp tegenover De Posthoorn. De winkel had onder meer koloniale waren (zoals koffie, thee, cacao, tabak, (riet-)suiker, specerijen en palmolie), kruidenierswaren en ijzerwaren in haar assortiment.

Voor 1899 heette het pand „De Rooster” , vanwege de roosters in het voetpad, die rechts langs het kerkhof en de Grote of Sint Maartenskerk naar de Beekstraat liep. De roosters moesten varkens en andere loslopende dieren weren van het kerkhof. In 1898 kocht de heer G.J. Gerritsen het van G. Wijgmans. Hij verbouwde de winkel in 1908 en gaf het de naam „De Toko”. Deze naam is het Maleis voor winkel. Door latere kruideniers zoals bijvoorbeeld de familie Pees, werd het pand jarenlang in ere gehouden. Wanneer en door welke architect het pand gebouwd is, is niet te achterhalen.

Naast „De Toko” zat de winkel van slagerij Dokter, en daar weer naast tussen de bomen, de tuinmanswoning behorende bij de villa Feltz („Vijvervreugd”) waar de vier freules Van der Felz woonden. Helemaal achterin staat de boerderij van de gebroeders Westerink, die later tot een aantal winkels werd verbouwd. Onder andere de juwelierszaak van Heins Schans, nu zit hier Zeeman. Rechts voor de bomen ziet u een beklinkerde strook met keien, deze verharding in de zandweg diende voor de paarden die voor de koets liepen en met hun hoeven over de strook gingen, teneinde de schade aan de zandweg te beperken.

„De Toko" was een begrip in Epe. In vroegere tijden kwam het wel eens voor dat er mensen in de winkel kwamen met enige warme eieren in de hand, om daarmee een lampeglas te kunnen betalen. „De Toko" die was opgericht in 1898, bestond op 1 mei 1933 vijf en dertig jaar. Dit jubileum werd luister bijgezet door het uitbrengen van een jubileumboekje, gedrukt door drukkerij Hooiberg uit Epe.

Het onderstaande liedje van Wim Sonneveld - "Het Dorp" is hier zeker van toepassing:

Thuis heb ik nog een ansichtkaart Waarop een kerk een kar met paard Een slagerij J. van der Ven Een kroeg, een juffrouw op de fiets Het zegt u hoogstwaarschijnlijk niets Maar het is waar ik geboren ben Dit dorp, ik weet nog hoe het was De boerenkind'ren in de klas Een kar die ratelt op de keien Het raadhuis met een pomp ervoor Een zandweg tussen koren door Het vee, de boerderijen

refr.: En langs het tuinpad van m'n vader Zag ik de hoge bomen staan Ik was een kind en wist niet beter Dan dat 't nooit voorbij zou gaan

Wat leefden ze eenvoudig toen In simp'le huizen tussen groen Met boerenbloemen en een heg Maar blijkbaar leefden ze verkeerd Het dorp is gemoderniseerd En nou zijn ze op de goeie weg Want ziet, hoe rijk het leven is Ze zien de televisiequiz En wonen in betonnen dozen Met flink veel glas, dan kun je zien Hoe of het bankstel staat bij Mien En d'r dressoir met plastic rozen

refr.

De dorpsjeugd klit wat bij elkaar In minirok en beatle-haar En joelt wat mee met beat-muziek Ik weet wel het is hun goeie recht De nieuwe tijd, net wat u zegt Maar het maakt me wat melancholiek Ik heb hun vaders nog gekend Ze kochten zoethout voor een cent Ik zag hun moeders touwtjespringen Dat dorp van toen, het is voorbij Dit is al wat er bleef voor mij Een ansicht en herinneringen

En langs het tuinpad van m'n vader Zag ik de hoge bomen staan Ik was een kind, hoe kon ik weten Dat dat voorgoed voorbij zou gaan

De laatste decennia wordt er dames- en herenmode verkocht. De eigenaar van het pand is Willem van Putten.

Uitgave: Gerritsen „Toko" Epe, (G.)
Gelopen: Nee.