Dr. Loeff meer dan alleen een huisarts

1944

()). Zolang er een „Dr. Loeffpark” in Epe zal zijn, zolang ook zal er ongetwijfeld wel eens iemand zijn die zich afvraagt; wie was dat eigenlijk, die dokter Loeff en waarom werd er een park naar hem genoemd? De naam en de persoon van deze huisarts zal daarom nog zeker niet in de vergetelheid raken.

De heer P. (Paul) Loeff, door zijn beroep vanzelfsprekend „dokter Loeff”, stierf – nog geen week na zijn 80ste verjaardag op 22 april 1944. De laatste tien, vijftien jaar van zijn praktijk liet hij steeds meer over aan zijn jongere collega dokter A. (Arend) Mijs. Tot zijn dood bleef hij echter praktiserend arts en trok zich nimmer definitief uit zijn vak terug. Het is vermoedelijk niet bij wijze van eerbetoon geweest, dat in 1946 het Dr. Loeffpark (voorheen Weertspark) naar deze huisarts genoemd werd. Waarschijnlijker is het, dat het park deze naam kreeg eenvoudig omdat het plantsoen in feite de wat aangepaste tuin van de familie Loeff was. Bij de verkoop van de oude villa met de enorme tuin daarachter kwam het voorste gedeelte, (tegenover café restaurant „de Middenstip”) grenzend aan de Hoofdstraat in handen van de Rotterdamse bank. (nu ABN/AMRO bank) Het achterste gedeelte grenzend aan de Parkweg kwam in handen van de gemeente Epe. De gemeente Epe liet de grote haag om de parkachtige tuin verdwijnen, en gaf dit stukje groen een openbaar karakter.

Dokter Loeff was meer dan een huisarts alleen. Hij was een vertrouwensman van zijn patiënten. Je kon een fijn gesprek met hem voeren, en hij had altijd opbeurende woorden. De P. Loeff werd op 17 april 1864 in het Zeeuwse Koudekerke geboren. Direct na zijn studie vestigde hij zich in 1891 als arts in Epe. In zijn beginperiode heeft de jonge arts het allesbehalve gemakkelijk gehad. De streek leefde nog in zijn slechte jaren en armoe was troef in Epe en omgeving. Het werkterrein van de huisarts strekte zich uit over Emst, Oene en Gortel. Om zijn patiente te bezoeken stond hem een fiets ter beschikking. Alleen bij slecht weer en voor lange afstanden gebruikte hij een zogenaamde brik (paard en rijtuig en koetsier). Asfaltwegen kende men toen nog niet, het waren veelal modderige zandwegen. Loon naar werken was er niet altijd bij, want de armsten konden de dokter niet betalen. Dokter Loeff moest het hebben van de middenstanders en rijke families. Dokter Loeff was één van de eerste motorfietsbezitters in Nederland Hij droeg op zijn „stoomfiets” het kenteken „M2”, wat betekende dat hij de tweede was in heel Gelderland die een gemotoriseerd vervoermiddel had. De motorfiets beviel hem zo goed dat hij de overstap naar de auto niet nam.

In zijn praktijk was het niet alleen dag-en-nacht, maar ook in de weekends hard werken geblazen. Epe telde nog een huisarts , dokter J.A.A. Menalda van Schouwenburg (die woonde aan de Stationsstraat waar later dokter Wendelaar zich vestigde), die hetzelfde gebied als werkterrein had. Terwijl ook deze rustend, homeopathisch legerarts in Epe tal van patiënten had. Van enige samenwerking was in die tijd geen sprake, er bestond een heuse concurrentiestrijd om de patiënten. Dokter Loeff had zijn apotheek aan huis; zijn vrouw verzorgde die gehele „afdeling”. De arts-van-toen had nog maar weinig geneesmiddelen tot zijn beschikking. Tegen de nu vrijwel verdwenen en toen veel voorkomende ziektes als roodvonk, kinkhoest, kroep, difterie, tbc en longontsteking stond een arts bijna machteloos. Dokter Loeff verrichte voorts nog kleine operaties en zette zelf gebroken armen en benen. Hij fungeerde zelfs als tandarts wanneer het op trekken aan kwam. Dokter Loeff hamerde voortdurend tegen zijn patiënten over een goede hygiëne. De Sunlight-zeep was nog maar net in opkomst en de waarde van het gebruik van zeep moest de mensen nog „aangepraat” worden. Dat mensen zich wasten was iets ongebruikelijks, vooral in de arme gezinnen.

Zijn functie en persoonlijkheid brachten mee, dat dokter Loeff tot de notabelen behoorde en elke middag om vier uur op de herensoos in Hotel Essenberg (later het Wapen van Epe) aanwezig was. Hij zat niet in het verenigingsleven, maar was wel een van de oprichters van zwembad De Klaarbeek. Op 1 oktober 1926 associeerde hij zich met dokter A. Mijs. Hij had een speciale kamer waar hij zijn prachtige collectie oude wapens, sabels en niet te vergeten het nodige antiek had ondergebracht. Dokter P. Loeff vierde op maandag 23 februari 1931 zijn 40-jarige ambtsperiode als arts in Epe. Uit de vele vrienden en kennissen werd een commissie gevormd. De heer A.G.J. Lensink voerde tijdens de receptie het woord en bood hem een 4-lamps Philips radiotoestel aan. Mevrouw Loeff werd met een Lanooyvaas met fraaie bloemen vereerd. Mevrouw Loeff was tuinliefhebster. Op dit punt had zij veel kennis van zaken, zij bepaalde het aanzien van de tuin. Er was een tuinman die de grote moestuin en het park verzorgde. De eerste tuinman die in dienst kwam van de familie Loeff was Jan Haas, die toendertijd in het Slath woonde. Hij werkte drie dagen per week bij de familie Loeff en de rest van de week bij notaris Verkouteren aan de Stationsstraat. Vanaf 3 december 1928 werd Jan Haas opgevolgd door H. Huiskamp die in juli 1944 vertrok naar elders.

Het echtpaar Loeff had twee zonen en een dochter. Dokter P. Loeff is overleden op 22 april 1944 en is 80 jaar geworden. Bij de Eper bevolking blijft gelukkig zijn naam voortleven in het Dokter Loeffpark, gelegen achter het gemeentehuis. Hij was tevens Ridder in de Orde van Oranje Nassau. Deze onderscheiding kreeg hij bij het 40 jarige jubileum als arts in Epe. Mevrouw Loeff-Hooykaas overleed op 13 juli 1938 en werd 74 jaar. Het pand is ook nog gevorderd geweest door de Hollandse ss vanaf juli 1944 tot het einde van de oorlog in mei 1945. Dokter Loeff had ook nog een kleindochter genaamd Gerda Loeff zij is tekenares/schilderes uit Havelte. Zij exposeerde in 2000 een deel van haar werk in De Ring De tentoonstelling van schilderijen en tekeningen was in het kader van de 55 jarige bevrijding. Gerda Loeff had warme herinneringen aan haar grootvader. „Als ik met mijn grootvader door het dorp liep, dan was het telkens: ‘dag jong’ en even later weer ‘dag jong’. Dan vroeg ik: ‘kent u die allemaal?’ Bij naam kende hij ze niet, ‘maar die heb ik toch allemaal op de wereld geholpen’, zei hij dan.” Zij vervolgt met „Het was heerlijk hier in Epe. Er was een grote tuin met een rozenlaantje en een moestuin en prachtige rododendrons. Mijn grootmoeder was heel streng, maar mijn grootvader was een hele warme man. Als je als patiënt bij ‘m kwam voelde je je al meteen een beetje beter”.

In de oude dokterwoning vestigde zich in 1946 de Rotterdamse Bank, Bij de fusie van de Rotterdamse en Amsterdamse Bank werd het in 1964 Amrobank. Vervolgens werd het pand in maart 1976 afgebroken. Op dezelfde plaats verrees de nieuwe Amrobank, die op vrijdag 11 februari 1977 officieel werd geopend door loco-burgemeester J.H. Hansink. Tot slot vond er een fusie plaats tussen de ABN-AMRO Bank op 22 september 1991.

Dokter P. Loeff was huisarts in Epe van 1891 tot 1944.

Bovenstaande is een bewerking uit het historisch privé-archief van J. (Jan) Gerard.

Dokter Loeff19111933-5dabe3a5.jpgDokter Loeff19111933-5dabe3a5.jpg
Dit item is op dinsdag 15 december 2009 aan de online collectie toegevoegd.

Kernen

Veluwse plaatsen

Nieuw